żagiel zrób-to-sam cz.1

piątek, 23 lutego 2018 21:12 bolekc
Drukuj

Podczas budowania łódki (relacja w Dinghy 3.7 budowa) zamierzałem samemu uszyć do niej żagiel. Motywowało mnie to, że zamówiony u żaglomistrza miał kosztować mniej więcej tyle co materiały na kadłub, i stanowić coś około 1/3 wartości łódki. Poczytałem co znalazłem w polskiej literaturze, poszukałem w internecie , przetłumaczyłem z angielskiego większy opis (długie zimowe wieczory), poczyniłem próby szycia i... zamówiłem u żaglomistrza. Ale stwierdziłem że szkoda aby mój trud tłumaczenia poszedł na marne. Może komuś ten opis się przyda.

Wybaczcie błedy w tłumaczeniu, ale przy okazji uczyłem się terminologii polskiej i angielskiej.

Zachowałem chyba styl oryginału ale nie jest to zamierzone: wcale nie jest łatwo przetłumaczyc na poprawną polszczyznę i nie sugerować się obcą składnią.

jest to wzięte ze strony  http://www.instructables.com/id/Make-a-Dacron-Sail/?ALLSTEPS

http://www.instructables.com/id/Make-a-Dacron-Sail/?ALLSTEPS

-----------------------------------------------------------------------------

Istnieje kilka znakomitych poradników o szyciu żagli z plandeki poliestrowej  i tradycyjnej bawełny , ale nie ma do tej pory żadnego o szyciu z dakronu . Cóż , czas to naprawić!

W tym poradniku, będę robił żagiel dla Buzzards Bay Rookie , małej łódki  one-class, która  około stu lat temu  była popularna w południowo-wschodnim Massachusetts. W latach 50-tych lub 60-tych floty Rookie zostały ostatecznie zastąpione przez Optymisty, ale nadal tu i tam można znaleźć kadłub Rookie. Tej zimy w Muzeum Historycznym Woods Hole odnowiliśmy jedną i  zrobiłem dla niej następujące żagiel. Być może zastanawiasz się , dlaczego chciałem zrobić nowoczesny dakronowego żagiel dla 100 letniej łodzi . Dobre pytanie . Budowniczy naszej łodzi , Oscar Perry, znany był z przechwałek , że mógł zbudować Rookie w ciągu jednego dnia . Biorąc pod uwagę tę postawę , czy myślisz, że pan Perry zastosowałby dakronową tkaninę , klejącą taśmę krawiecką i taśmę do liku, gdyby były dla niego dostępne? Oczywiście, że tak! Tak więc , choć nie jest to żagiel z materiałów stosowanych w tamtym okresie , to zdecydowanie jest w duchu oryginału.

Krok 1: Narzędzia, Materiały, i środki

Materiały potrzebne dla uszycia żagla:
• 7 jardów dakronu  3,8 uncji  (6,4 m dakronu – brak podanej szerokości prawdopodobnie yard czyli 91 cm,  gramatura chyba około 140 g\m2)
• 4 jardy  taśmy dakronowej  szerokości  5-6  cali , 5-6 uncji  (3,6 m szerokości ,12,5 -15,2 cm, gram. 185-215 - tak obliczyłem ale znalazłem w katalogu 
że 7 uncjii to 300 g. Może zapomniałem o przeliczeniu yardów na metry.)
• 5 jardów taśmy dakronowej  2 calowej szerokości , 3,8 uncji  (4,5 m szer. 5 cm, gram 140)
• krawiecka klejąca taśma dwustronna 1/2  cala szerokości  (1,25 cm)
•  nić nr 46 , igły nr 14  i 16 (uwaga, amerykanie chyba inaczej numerują niż europejczycy)
• 6 cali  1 calowej  szerokości rzep (15 cm x 2,5)
• głowa żagla (ucho fałowe) 3 cale  x 4 cale  (7,5 x 10 cm)
• 7 szt  remizek nr  # 0
• 2 szt  szt  remizek nr  # 3 
• 8 szt  pełzaczy
• listwy 2 szt  12  cali x 5/8 cala  (30,5 x 1,6 cm)
• listwa 1 szt  18 cali x 5/8 cala  (45,7 x1,6 cm)
• Mocny sznurek poliestrowy do oplatania i szycia ręcznego ( robię to przez podział półcalowej poliestrowej trójskrętkowej liny )
Potrzebne narzędzia:
• Maszyna do szycia
• Nóż termiczny
• Zszywacz i rozszywacz
• miarka taśmowa  i długa linia metalowa
• Ołówek 
• Sznurek
• pinezki
• Igły żaglomistrzowskie do szycia ręcznego  i mocowania (oplatania)
• Kawałek  wosku pszczelego do szycia ręcznego  i mocowania (oplatania)
• rękawica bosmańska do szycia ręcznego  i oplatania
• Dziurkacz nr  # 0 i # 3 do remizek (nr 0 to średnica wewnetrzna 8 mm, nr 3 to 12 mm)
• zakuwak do remizek  nr  # 0 i # 3 
Potrzebne będzie również wystarczająco dużo miejsca , aby położyć żagiel w pełnym rozmiarze ... najlepiej na podłodze do  której można przypiąć pinezki.
Przechodząc przez kolejne etapy , wyjaśnię do czego każde z narzędzi jest używane.
 
Wszystkie narzędzia i materiały wymienione tutaj można kupić w :
• Sailrite
• Duckworks
• Jamestown
• Challenge ( zdecydowanie najtańszy , ale trzeba NIP )  (Oczywiście w Stanach  J - przyp. BC)
Aby uzyskać więcej informacji na temat szycia żagli, polecam „The Sailmaker's Apprentice”  Emiliano Marino i „Make Your Own Mainsails”  James Lowell Grant. 
Obie te książki są dostępne na Amazon i Sailrite .

Krok 2: Projektowanie żagla

W większości przypadków gdy łódka jest projektowana,  plan ożaglowania jest dołączony do rysunków. Plan ożaglowania jest 2-wymiarowym przedstawieniem 

żagla, które na zasadach ogólnych  określa jego typ, rozmiar , kształt i obszar. Daje on wystarczające szczegóły dla projektanta łodzi do obliczenia mocy żagla i upewnienia,

że środek ożaglowania dobrze współpracuje z kadłubem dając zrównoważoną i dobrze żeglującą łódkę.

Plan ożaglowania nie zapewnia wystarczającej ilości szczegółów, aby zrobić dobre żagle gdyż zajmuje się tylko 2-wymiarowym konturem. W większości przypadków żagle nie są 2-wymiarowe
z prostymi krawędziami, ale mają kształt trójwymiarowy. Projektowanie żagla jest dwuetapowym procesem : wychodząc od  2-wymiarowego planu ożaglowania, ustalanie 3-wymiarowego kształtu żagla, 
a następnie obliczenie, jak stworzyć ten  kształt 3-D w rzeczywistości w ramach ograniczeń posiadanych materiałów .
Aby określić kształt istnieje kilka rozwiązań opisanych poniżej. Proszę zobaczyć rysunek ilustrujący każdy z tych terminów, co prawdopodobnie będzie bardziej sensowne niż sam tekst!
 
Żagle są płatami i mają przekrój krzywej nazywanej wybrzuszeniem .
Ilość wygięcia w danym żagla często wyraża się jako współczynnik, zaskakująco zwany współczynnikiem wybrzuszenia,  który  jest stosunkiem cięciwy do wysokości wygięcia.
Żagiel z wysokim współczynnikiem  skutkującym wielkim, głębokim  wybrzuszeniem   zapewnia dużo mocy przy słabych wiatrach, ale składając w ofierze wydajność żagla w żegludze na wiatr.
Mały  współczynnik wybrzuszenia daje płaski żagiel z lepszą  sprawnością przy  silnych wiatrach i wysokich prędkościach, ale nie jest tak dobry do lekkich wiatrów. Dla Rookie, wybrałem dość
wysoki współczynnik 1/12. Pomyślałem że ta mała łódka będzie głównie pływać  w słabym wietrze i oceniłem, że prawdopodobnie nie uda się bardzo dobrze płynąć ostro do wiatru bez względu na 
to, co wykroję. Jeśli kiedykolwiek zrobię drugi żagiel do Rookie, mogę spróbować  z mniejszym wybrzuszeniem

(nazewnictwo próbowałem tłumaczyć posiłkując się M.Pluciński, S Workert „Sam zbuduj łódź”)

 

Niezależnie od strzałki wybrzuszenia, można umieścić najgłębszą część wypukłości, zwaną umiejscowieniem strzałki wybrzuszenia, w dowolnym miejscu,
choć różne rodzaje ożaglowania będą wymagać jej w  różnych miejscach. 40% od krawędzi natarcia (liku przedniego) jest to dobry początek na grota Bermudzki 
z fokiem.  Rookie jest ketem bez foka, i wiedząc, że projekt pełniejszego żagla raczej pociągnie go w tył, przeniosłem umiejscowienie strzałki  dalej do przodu
do 25% za krawędzią natarcia (liku przedniego).
W ramach danej  strzałki  wybrzuszenia  i jej umiejscowienia, są również możliwe różne wejścia  i wyjścia łuków, które pracują jako mini- wersje współczynnika
wybrzuszenia. Wejściowe wypełnienie wpływa na kąt natarcia ale to jest  dla mnie zbyt techniczne.
Ok, więc teraz gdy mamy pożądany kształt, w jaki sposób zrobić to z płótna żaglowego? Istnieją trzy podstawowe sposoby nadawania kształtu 3-D dla tkanin, które
są często używane łącznie:

Metoda 1, zakrzywione krawędzie.

Jest to przede wszystkim środek do wywoływania pożądanego wybrzuszenia tkaniny. Jeżeli krawędź tkaniny jest przymocowana do prostego drzewca (jak maszt
lub bom), a następnie przez zakrzywioną krawędź żagla umiejscowienie strzałki wybrzuszenia  może zostać przesunięte lub wyciągnięte z tkaniny w żądanym 
miejscu. Działa to doskonale dla miękkich tkanin, takich jak bawełna, i można zrobić z umiarem z mocnych tkanin, takich jak dakron. Technika ta jest prawie zawsze
 używana dla liku przedniego  i liku dolnego . Do określenia krzywej krawędzi na liku przednim najpierw  trzeba podzielić go na ćwiartki. W każdym punkcie
dzielącym na ćwiartki  odmierzamy cięciwę żagla, a następnie wprowadzamy  ten pomiar i wymaganą strzałkę  do wzorów znalezionych w książkach o szyciu żagli  
(patrz bibliografia), aby określić długość  krawędzi krzywej w tym punkcie. Zdarza się że te punkty(dzielące ćwiartki) nie będą się łączyć razem w ładną  krzywą;
 będziesz je poprawiał dopóki się nie zgodzą.
Metoda 2, Poszerzanie szwów 
Jest to przede wszystkim sposób na ustawienie strzałki wybrzuszenia  i wejścia / wyjścia pełności żagla. Jest to proces stopniowego zwiększania szerokości szwu, 
aby nadać kształt zakrzywiony  tkaninie w określonym miejscu, a nie tak jak  fałdki  w koszuli lub sukni. Na wykroju trójkątnego żagla jak Rookie , można je 
stosować z dobrym skutkiem, zwłaszcza na   szwie halsowym, gdzie mogą być użyte do dopasowania  wybrzuszeń  pracującej  części żagla. Pierwszym krokiem jest, 
aby zaznaczyć miejsce strzałki  w każdym z punktów ćwiartki liku przedniego  znalezione w poprzednim kroku. Następnie, tak jak wcześniej, poprawiać je do czasu aż  
można połączyć je w płynną linię i oznaczyć ich przecięcia ze szwami. Zmierz długość szwu od liku przedniego do strzałki i wprowadź tę odległość do magicznego wzoru 
znalezionego w książkach (patrz Bibliografia), aby znaleźć sumę poszerzenie jaką  szew będzie wymagać

(na jednym z forów znalazłem wyjaśnienie, ze przy tkaninie szerokości 36 cali należy na każde 30 cali szwu poszerzyć go o 1\2 cala. Dane te dotyczą prawdopodobnie 10%

wybrzuszenia. BC)

Metoda 3, orientacji tkaniny. Jest to metoda kształtowania żagla która tutaj nie będzie użyta, ale trzeba jej być świadomym. Weź tkany (nie dzianinę) kawałek materiału ,
taką jak chusteczki. Zauważ, że włókna biegną prostopadle względem siebie. Jeśli ciągnąć tkaninę wzdłuż tych osi, można zauważyć, że trochę się rozciąga, ale nie dużo. Jeśli jednak
wyciągnąć skośnie, 45 stopni do splotu, tkanina rozciągnie się jak szalona! To jest coś, co musi być wzięte pod uwagę, zwłaszcza przy pracy z miękką tkaniną taką jak bawełna, a
nawet podczas pracy z tkaniną taką jak dakron stabilizowany. W niektórych typach ożaglowania, takich jak rozprzowe, ta rozciągliwość jest stosowana do wytwarzania wybrzuszenia.
W trójkątnym żaglu Rookie będziemy celowo ograniczać tę tendencję, aby nie pobudzać krzywizny w naszym żaglu. Zrobimy to, dopasowując tkaniny prostopadle do liku tylnego (wolnego) żagla.
To sprawi że lik tylny (wolny) będzie bardzo odporny na rozciąganie, co jest dobre, lecz ustawia tkaninę ukośnie do liku przedniego! Niedobrze! Aby zapobiec rozciąganiu liku przedniego,
przyszyjemy do niego cztery grubości dakronu co da nam potrzebną odporność na rozciąganie.
Inne rzeczy, które powinny być w planie twojego ożaglowania::
• głowa żagla , jeśli to możliwe narysowana w skali .
• Liczba i wielkość wzmocnień narożnych
• rozmiar remizek
• Ilość, wielkość i położenie listew
• Dane o płótnie i niciach
• wymiary szwów i bant
Jeszcze jedna rada: projekty żagla zawsze rysuje się prawą stroną do góry - dla pomyślności. Nic nie znamionuje żółtodzioba bardziej niż rysunek żagla lewą stroną do góry!
W końcu, kiedy już sporządzisz swój projekt żagla, z krzywych brzegowych i poszerzeń szwów, jeśli to możliwe oddaj go do prawdziwego żaglomistrza do przeglądu. Prawdopodobne, że po nauce o zakrzywieniu krawędzi i poszerzaniu szwów, oszalejesz i przesadzisz. Profesjonalny żaglomistrz będzie w stanie zaoferować Ci wskazówki i sugestie po prostu patrząc na rysunek, wykorzystując swoje wieloletnie doświadczenie. To na pewno warto zrobić, jeśli ta opcja jest dostępna dla Ciebie.
Increase
ciąg dalszy nastąpi.


			
Poprawiony: niedziela, 25 lutego 2018 12:55  
Joomla SEO powered by JoomSEF